Mühürsüz Oylar Meselesi

 

Muhaliflerin dilinde bir iddia var.  ‘’2 milyon mühürsüz oy geçerli sayıldı, bu YSK’ya nasıl güveneceğiz’’ diye. Olay şuydu;

 

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin oylandığı 16 Nisan 2017 günü yapılan referandumda mühürsüz oy pusulaları konusu gündeme gelmişti.

Bu seçimde beklenmeyen bir şekilde akşam üstü çok sayıda mühürsüz pusulalarla oy kullandırıldığı haberleri gelmeye başladı.

İşte burada bir akıl devreye girmiş kanundaki açıktan yararlanarak seçimlere şaibe karıştı havası vermek istenmişti. Bu Fetö'nün 2014'ten beri ülkeye yaptığı saldırıların yeni bir aşamasıydı. Fetö saha elemanı olarak HDP'lileri kullanmaya başlamıştı.

 

Burada kullanılan yasal açık şuydu;

İlgili seçim yasasının 101. Maddesinde

Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan,

… oy pusulaları geçerli değildir”.

 

diye geçmektedir. Peki bu mührü oy pusulalarına kim vuracak?

 

Sandık kurulu başkanı vuracak.

Yani seçim sandığı kurulan okullara oy pusulaları dağıtılıyor o mühür orada sandık kurulu başkanı tarafından vuruluyordu.

Sandık kurulu dikkat etmez, ihmal eder veya kasıtlı olarak  bu mühür vurulmazsa ne olacak?  Çünkü mühürsüz oldukları ancak akşam sandıklar açıldığında fark edilecektir.

 

Bu vazifeyi kanun, bir kamu görevlisine vermemişti o dönemde sandık kurulu başkanları kamu görevlisi olmak zorunda değildi.

2018'de yapılan değişiklikten önce yasa şöyleydi:

SANDIK KURULU BAŞKANININ SEÇİMİ

Madde 22 - İlce seçim kurulu toplanarak, sandığın konacağı seçim bölgesi içindeki veya dışındaki seçmenler arasından iyi ün sahibi olmakla tanınmış, okur-yazar kimselerden, kurula bağlı seçim bölgelerindeki sandıklardan her biri için birer kişi olmak üzere bir liste düzenlenir.

Kurul, bunlardan birini açık ad çekme ile sandık kurulu başkanlığına seçer.

Sandık kurulu başkanının görevi başına gelmemesi halinde, yerine kurul üyelerinden en yaşlısı başkanlık eder.

Yasadaki bu açık, bir akıl tarafından kullanıldı ve o seçimde örgütlü olarak çok sayıda oy pusulası mühürlenmemiş olarak halkın önüne konuldu. Bu tür mühürlenmemiş oy pusulalarının hangi bölgelerde olduğuna bakıldığında Güneydoğu Anadolu bölgesinde yoğunlaştığı görülmektedir. (Haritası yukarıda) Bilindiği gibi o dönemde oralarda, özellikle köylerde örgüt kontrolü ileri noktadaydı.

 

Seçim akşamı YSK toplanıp bir karar vermek zorunda kaldı, Evet yasada bu oyların geçersiz sayılması gerektiği halde, halkın iradesini sandığa yansıtmasına engel bir durum yoktur çünkü oy pusulaları fligranlıdır sahte değillerdir denilerek seçim kurtarıldı.

Çünkü YSK daha önceki seçimlerde de  mühürsüz oyları geçerli saydığı kararlar almıştı.

 

2017 referandumunda  bir operasyon yapıldığı devlet tarafından anlaşıldığı için seçim kanununda bazı değişiklikler yapıldı.

Birincisi çok önemli olan sandık başkanlığı işi kamu görevlilerine verilmesi sağlandı ikinci olarak da mühür vurulma işi kasten yapılabileceği için fligranlı oy pusulası dikkate alınarak mühür olmasa da oylar geçerli sayılır diye madde değiştirildi.