Örneğin Çanakkale’de bir köprü yoktu. Devlet buraya bir köprü yapana ben belli oranda garanti veririm dedi. Şirketin biri ihaleyi aldı. Gitti dışarıdan ve içeriden kredi buldu inşaata başladı. Aldığı her malzeme için devlete KDV verdi. Çalıştırdığı işçiler için sigorta primi verdi, stopaj verdi. Sonra kurumlar vergisi verdi. Yani yaptığı işin baştan %20 sini devlete verdi. Eğer oraya bir köprü yapılmasaydı devlet bu vergileri alamayacaktı.
Sonra devlet peşin aldığı vergilerin bir kısmını veya tamamını yıllar içerisinde garanti parası olarak köprüyü yapan şirkete verse ne olur? Köprü 15-20 yıl sonra zaten tamamıyla devlete kalacak.
Aslında vergi gelirlerini düşünce gerçekten devletin kasasından para çıkmamış oluyor.
Bu arada köprü yapıldığı için bölge kalkındı. Bölgede sanayi tesisleri kuruldu. Devlet o tesislerden de vergi almaya başladı. Bölge ülkeye gelir sağlamaya başladı, akaryakıt tasarrufu oldu, döviz tasarrufu başladı. Neticede verilen garanti parası toplam oluşan değer içerisinde devede kulak kalıyor. Devlet köprüyü yapan şirketten ve köprünün yapılmasıyla bölgede yapılan fabrikalardan aldığı vergileri o köprüden geçmeyen vatandaşlar için de harcama imkânı buluyor. Bu hesaplar dünyanın her tarafında böyle yapılır ve Yap İşlet Devret sistemi dünyada yaygın olarak kullanılır.
Bu işe itiraz edenlerin anlamadığı nokta, bu işin bir tarafında devletin olduğudur. Devlet şirkete garanti geçiş ücreti veriyor ama aldığı her maldan, her nakliyeden, işçiye verdiği maaştan, aldığı krediden vs. vergi alıyor.
Orada bu köprü yapılmasa devlet o vergileri almamış olacaktı. Devlet kendi yapsaydı kredi faizlerini, bakım masraflarını verecek vergi de alamayacaktı. Devletin yatırım bütçesi sınırlı olacağı için bu işlerin hepsini bir arada yapamayacak bölgelerin gelişmesi gecikecekti.
Benzer şekilde bir de devletin bazı işlerde şirketlere vergi muafiyeti tanıması uygulaması vardır. Yine devlet bir yatırım yapacak bunu ihaleyle bir şirkete veriyor. Yaptıracağı işten yine %20 ila 30 oranında vergi alacak. Bu vergilerin yanında KDV, stopaj, SGK primi, dolaylı vergiler (akaryakıttan alınan vergiler vb) gibi gelirler elde edecek. Devlet yaptıracağı işte alacağı verginin bir kısmından vaz geçerek işi daha düşük maliyete indiriyor ve şirketler için işi daha ucuza mal edilebilir hale getiriyor. Yani devlet bir cebinden alıp diğer cebine koyuyor veya şirkete iş yapılırken verip sonra alacağı verginin bir kısmını baştan almıyor ve işi daha düşük fiyata yaptırıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder